De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een brief meer uitleg gegeven over de handhaving door de Belastingdienst op schijnzelfstandigheid.
Waar gaat dit over?
- Vanaf 2025 is de manier van handhaven door de Belastingdienst gewijzigd.
- In deze blog zetten we de verschillen in de wijze van handhaving over de jaren 2024, 2025 en 2026 op een rijtje.
- De Belastingdienst ziet erop toe dat werkgevers ten aanzien van werknemers loonheffingen afgedragen (Wet op de loonbelasting).
- Iemand is voor de wet automatisch werknemer als de wijze waarop hij/zij werkt overeenkomt met de wettelijke definitie van de arbeidsovereenkomst.
- Dit is het geval als er sprake is van: 1. Persoonlijke verplichting de arbeid te verrichten; 2. Onder werkgeversgezag staan; 3. Loon ontvangen.
- Zelfstandigen die als schijnzelfstandigen kunnen worden aangemerkt, zijn voor de dus wet eigenlijk werknemer.
- Hierdoor is de opdrachtgever verplicht loonheffingen af te dragen.
Let op!
Dit gaat niet over de handhaving door de Belastingdienst richting (schijn)zelfstandigen zelf. Die controle voert de Belastingdienst uit bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting van de zelfstandige.
2024
Het zogenoemde handhavingsmoratorium is van kracht. Dit betekent dat de belastingdienst zich terughoudend opstelt. De onderstaande handhavingsmogelijkheden gelden.
A. Belastingdienst legt bedrijfsbezoeken af doet boekenonderzoek. Zij legt boetes op aan opdrachtgevers wanneer zij van mening is dat deze opzettelijk en tegen beter weten in gebruik maken van schijnzelfstandigen. Dit zijn de zogenoemde kwaadwillenden.
De boetes betreffen:
- correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen (loonheffingen);
- verzuimboete;
- vergrijpboete.
B. Is er wel sprake van schijnzelfstandigheid, maar niet van kwaadwillendheid? Dan geeft de Belastingdienst een aanwijzing.
Dat houdt in dat:
- De arbeidsrelatie zodanig moet worden aangepast, dat geen sprake meer is van schijnzelfstandigheid;
of
- De schijnzelfstandige door de opdrachtgever als werknemer moet worden beschouwd en daarom vanaf dat moment loonheffingen moeten worden afgedragen (loonaangifte).
Deze wijzigingen moeten binnen 3 maanden worden gerealiseerd.
Lukt dit niet?
Dan verplicht de belastingdienst de opdrachtgever om loonaangifte te doen. Dit geldt dan met terugwerkende kracht vanaf het moment van de aanwijzing.
2025
Vanaf 1 januari 2025 kan de belastingdienst weer volledig handhaven, maar er gelden wel beperkingen.
- Eerst doet de belastingdienst een bedrijfsbezoek, waarbij zij in gesprek gaat om informatie over de inhuur van zelfstandigen te verkrijgen.
- De belastingdienst kan daarna verzoeken om wijzigingen door te voeren in de arbeidsrelaties met de zelfstandigen, zodat mogelijke schijnzelfstandigheid wordt weggenomen/voorkomen. In de gevallen waarin dit niet mogelijk is, moet de zelfstandige in loondienst worden genomen (of via detachering).
- Als dit naar het oordeel van de Belastingdienst niet goed genoeg wordt opgevolgd, dan volgt een boekenonderzoek bij de Opdrachtgever;
- Aanvullend hierop kan de Belastingdienst in samenwerking met andere overheidsinstanties een onderzoek starten.
- Daarna kunnen direct correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen (loonheffingen) volgen! Dus zonder voorafgaande aanwijzing (waarschuwing).
- Dit met terugwerkende kracht tot uiterlijk 1 januari 2025.
- Kwaadwillenden kunnen een naheffing met terugwerkende kracht tot 5 jaar terug krijgen.
- Er worden in 2025 in het geheel geen boetes opgelegd, dus geen verzuimboete of vergrijpboete.
2026
Vanaf 1 januari 2026 kan de belastingdienst weer volledig handhaven op schijnzelfstandigheid, er gelden geen beperkingen meer.
- Net als voorgaande jaren legt de Belastingdienst bedrijfsbezoeken af, kan een boekenonderzoek uitvoeren en eventueel nog nader onderzoek verrichten.
- Daarna kunnen direct correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen (loonheffingen) volgen! Dus zonder voorafgaande aanwijzing (waarschuwing).
- Dit met terugwerkende kracht tot uiterlijk 1 januari 2025.
- Kwaadwillenden kunnen een naheffing met terugwerkende kracht tot 5 jaar terug krijgen.
- Er worden ook boetes opgelegd. Dit kunnen verzuimboetes (max. € 6709) en een vergrijpboete (max. 100% van de door opzet of grove schuld van de opdrachtgever niet afgedragen loonheffing) zijn.
